Rectumverzakking: een onbekend maar hinderlijk probleem

Bij een rectumverzakking zakt het laatste stuk van de dikke darm — het rectum — uit via de anus. De verzakking is meestal zichtbaar als een vochtig rood weefsel dat bij persen naar buiten komt. Het is een aandoening die vaker voorkomt bij oudere vrouwen, maar ook mannen of kinderen kunnen ermee te maken krijgen.

Hoe herken je een verzakking van het rectum?

Veel mensen merken een bobbel aan bij de anus, vooral na het persen of bij toiletbezoek. Andere signalen zijn:

• het gevoel dat je niet volledig kunt uitplassen,
• slijmerige of bloederige afscheiding uit de anus,
• druk of een vol gevoel in het bekken,
• ongewild verlies van ontlasting, soms tijdelijk, soms blijvend.

Bij kinderen treedt een verzakking meestal tijdelijk op na hevige druk bij obstipatie en verdwijnt dit vaak vanzelf. Bij volwassenen is het meestal een blijvend probleem dat medische aandacht vereist.

Waardoor ontstaat een rectumverzakking?

De oorzaak is meestal een verzwakking van het steunweefsel rondom het rectum. Dit kan het gevolg zijn van:

• veroudering van de spieren en bindweefsels,
• langdurige obstipatie of veelvuldig persen,
• bevalling met complicaties,
• schade na operaties in het bekkengebied,
• neurologische aandoeningen of erfelijke factoren.

Hoe stelt de arts de diagnose?

De huisarts of specialist beoordeelt het klachtenpatroon en verricht lichamelijk onderzoek. Soms is aanvullend onderzoek nodig, zoals een endoscopie, MRI of een functionele test van de bekkenbodemspieren. In sommige gevallen wordt gevraagd om te persen tijdens het onderzoek om de verzakking zichtbaar te maken.

Behandelopties bij volwassenen

Bij volwassenen is een operatie vaak de enige effectieve oplossing. Er zijn twee hoofdopties:

• Rectopexie: via de buik wordt het rectum omhoog getrokken en vastgezet aan het heiligbeen,
• Verwijdering van een stuk darm: bij ernstige verzakking kan een deel van het rectum verwijderd worden waarna het resterende deel opnieuw wordt gehecht.

Welke techniek gekozen wordt, hangt af van de ernst van de klachten, de leeftijd en de algehele conditie van de patiënt.

En bij kinderen?

Bij kinderen wordt meestal gekozen voor een afwachtend beleid met zachte ontlasting en het vermijden van persen. Vaak herstelt het probleem vanzelf zonder chirurgische ingreep.

Een rectumverzakking is goed behandelbaar, maar het is belangrijk om tijdig hulp te zoeken en niet te blijven rondlopen met klachten. Bespreek je situatie gerust met je arts.